خاتم پوششي است كه از كنارهم قرار گرفتن لايه ايي نازك به ضخامت 5/1 ميليمتر قطعات ريز و متساوي الضلاع چوبهاي  رنگي به همراه قطعات مثلثي شكل فلز برنج و استخوان بدست مي آيد .خاتم سازي يكي از هنر هاي برتر اصفهان محسوب مي شود و مبتكر و ابداع كننده آن مشخص نمي باشد اما اساس و شيوه كار آن بسيار شبيه موزاييك كاري است كه نه تنها در ايران بلكه در جهان سابقه ديرينه دارد . بنابر نظر پروفوسور پوپ اين هنر، موزائيك كاري با چوبهاي رنگي و استخوان است كه آن را خاتم بند مي گويند با اين تفاوت كه در هنر خاتم قطعات ريز چوب و استخوان و فلز را طي يك پرسه طولاني مدت آماده و به صورت كاملا منظم و در قالب اشكال هندسي به ظرافت در كنار هم قرار داده و پس از برش به صورت لايه لايه ،با چسب چوب روي زيركاري چوبي مي چسبانند. آثار قديمي به جا مانده همچون در كاخها و رحلهاي قران نشان دهنده قدمت اين هنر در شهر اصفهان به ويژه در عهد صفويه است . در شهر اصفهان خاتم كار ابتدا چوبهاي رنگي مثل عناب، نارنج ، فوفل، آبنوس و ..را به صورت نواري و با  ارتفاع 60 سانتيمتربرش ميدهد تا خشك شوند . براي كارهاي باكيفيت بالا از استخوان نيز استفاده مي كنند بدين ترتيب كه ابتدا نوارهايي از استخوان شتر را حدود 3 ماه در آب آهك قرار مي دهند تا رنگ آن كاملا سفيد شود. در اولين مرحله برش نوارهاي چوب و استخوان را آن گونه برش داده و سوهان كاري مي كنند تا سطح مقطع مثلثي شكل و تميز به دست مي آيد كه در اصطلاح سنتي به آن شش مي گويند. اين نوار ها در كنار نوار برنجي كه از طريق حديده كردن كاملا شبيه قطعات چوب و استخوان گرديده به صورت يك چيدمان رنگي و منظم با لايه ايي از چسب سريش در كنار هم قرار مي گيرند . شش هاي آماده شده با نخ بسته مي شود تا ضمن خشك شدن محكم در كنار هم چسبيده شود اين عمل تا به دست آمدن يك گل كامل با ارتفاع 60 سانتي متر ادامه پيدا مي كند. پس از آماده كردن چندين گل آنها را بين دوتخته در كنارهم مي چينند و لابه لاي آن را با چسب چوب يا سريش پر مي كنند و زير پرس به صورت يك تكه در مي آورند كه به آن قامه مي گويند. استاد كار از طريق اره مويي لايه هايي به ضخامت 5/1ميلي متر را از سطح قامه برش  ميدهدكه به آن لنگه ميگويند. پس از آماده سازي زير ساخت از طريق نجاري خاتم ها براساس طرح، رنگ، شكل و ابعاد بر روي زمينه كار به وسيله چسب هاي مخصوص و با حرارت دادن چسبانده مي شود .بعد از بتونه كاري و ساييدن و ترميم سطح كار خاتم آماده مي شود و در نهايت بالايه ايي از سيلر كيلر پوشانده مي شود.هرچقدر خاتم آماده شده ظريفتر و محكم تر باشد و از موا اوليه با كيفيت بالا ساخته شده باشد ارزش آن بيشتر است . در برخي موارد به جاي  برنج ازطلا و نقره نيز استفاده مي شود. اشياء خاتم كاري شده به حرارت و رطوبت حساس بوده و در صورتي كه كيفيت خوبي نداشته باشد در مجاورت با اين عناصر از سطح كار بلند شده و به اصطلاح مي ريزد.